6.05.2021, Dominika Olender
Kto słyszał utwory Zygmunta Stojowskiego na żywo? Odpowiedź twierdząca padła zapewne u niewielu, o ile w ogóle. Jest to kompozytor, którego twórczość nie gości zbyt często na deskach filharmonii, a, niewątpliwie to postać o ciekawej biografii i sporych osiągnięciach. Jednak nic straconego, bo już 8 maja 2021 roku o godzinie 20:00 Sinfonia Iuventus pod batutą Antoniego Wita zaprezentuje nam sylwetkę twórcy w dwóch utworach: Rapsodii symfonicznej na fortepian i orkiestrę, w której partię solową wykona Krzysztof Książek, oraz Symfonii d-moll op. 21.
Zygmunt Stojowski urodził się na Kielecczyźnie w rodzinie szlacheckiej, o której wiemy bardzo mało. Pierwsze nauki gry na fortepianie pobierał u swojej nadopiekuńczej matki, która, po przeprowadzce rodziny do Krakowa, wprowadziła syna pod protekcję księżnej Marceliny Czartoryskiej. Umożliwiło to Stojowskiemu kontynuację nauki gry na instrumencie oraz rozpoczęcie kształcenia się w kompozycji u Władysława Żeleńskiego. Po maturze wyjechał do Paryża, gdzie studiował w Conservatorie National, doskonaląc technikę pianistyczną u Louisa Diémera, a kompozycję i harmonię u Léo Delibes’a oraz Théodore’a Dubois. Podczas studiów był też słuchaczem wykładów na francuskiej Sorbonie, a do grona jego przyjaciół należał Piotr Czajkowski i Johannes Brahms. W 1891 roku został uczniem Ignacego Jana Paderewskiego, z którym później połączyła go przyjaźń. W 1898 roku zdobył pierwszą nagrodę w Konkursie Paderewskiego dla polskich kompozytorów w Lipsku za I Symfonię d-moll op. 21, nazwaną przez Stefana Śledzińskiego perłą polskiej literatury symfonicznej. W Rapsodii symfonicznej na fortepian i orkiestrę, napisanej w latach 1898-1900, możemy usłyszeć odwołania do muzyki narodowej, okraszone barwną orkiestracją i wirtuozerią partii solowej. Dzieło zostało prawykonane w Berlinie w 1900 roku, a o jego dobrym przyjęciu świadczy fakt, że weszło do repertuaru koncertowego nie tylko Stojowskiego, ale też innych pianistów.
Kompozytor wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w 1905 roku, gdzie zmarł w 1946 roku. Do 1911 roku był profesorem poprzednika Julliard School of Music, Institute of Musical Art w Nowym Yorku. Kompozycje Stojowskiego wykonywali m.in. Ignacy Jan Paderewski, Paweł Kochański, Jacques Thibaud, czy Pablo Casals.
Sobotni koncert Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus to okazja do zapoznania się z dziełami, które rzadko grane są na scenach filharmonii. Darmowa transmisja koncertu odbędzie się 8 maja 2021 roku o godzinie 20:00 na kanale YouTube Sinfonii Iuventus.
