Boski “Cud mniemany” w Krakowie

10.12.2020, Dominika Olender

12 grudnia 2020 roku o godzinie 18.00, za pośrednictwem platformy PLAY Kraków, odbędzie się premiera spektaklu Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego i aranżacji Tomasza Leszczyńskiego.

„Czuły narrator” — słowa, zaczerpnięte z tytułu mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk, stały się mottem trwającego od 5 do 13 grudnia trzynastego Międzynarodowego Festiwalu Boska Komedia, który odbywa się w tym roku online. W programie festiwalu znalazły się aż 23 spektakle, z których 8 to premiery. Oprócz transmisji przedstawień, organizatorzy, chcąc zrekompensować widzom brak kontaktu na żywo, prowadzą codziennie spotkania na żywo – rozmowy z artystami: o 12:00 Hejnał Teatralny, a pół godziny przed emisją sztuk teatralnych Boską Komedię TV.

Festiwal rozpoczął spektakl Bieguni, powstały na kanwie powieści Olgi Tokarczuk pod tym samym tytułem, w reżyserii Michała Zadary, będący koprodukcją Teatru Powszechnego i Teatru Łaźnia Nowa. Wśród 23 przedstawień znalazły się też takie pozycje, jak: Gracjan Pan, opowiadający o jednym z najbardziej charakterystycznych polskich youtuberów — Gracjanie Roztockim, w reżyserii Natalii Fiedorczuk, Powrót do Reims na podstawie Didiera Eribona w reżyserii Katarzyny Kalwat z muzyką Wojciecha Blecharza i Piotra Pacześniaka, Krótka rozmowa ze śmiercią na kanwie Krótkiej rozprawy między trzema osobami Panem, Wójtem i Plebanem Mikołaja Reja oraz Rozmowy mistrza Polikarpa ze Śmiercią Mikołaja z Mierzyńca w reżyserii Marcina Libera, Nad Niemnem w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego, jak i LEM VS. P.K. DICK w reżyserii Mateusza Pakuły z muzyką Antonisa Skoliasa. W tej obfitości przedstawień oczy miłośników opery najbardziej przyciąga spektakl przygotowany przez Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie: Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale z muzyką Jana Stefaniego do libretta Wojciecha Bogusławskiego w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego.

Sesja do spektaklu “Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale” w reż. Cezarego Tomaszewskiego. Fot. Bartek Barczyk © Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie

Premiera tego dzieła, okrzykniętego przez Leona Schillera pierwszą polską operą narodową, miała miejsce 1 marca 1794 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie, cztery tygodnie przed insurekcją kościuszkowską. Libretto Bogusławskiego, z racji na ówczesną mu sytuację polityczną, jawi się jako mistrzostwo aluzji. Patriotyczną wymowę dzieła podkreśla fakt, że rosyjscy zaborcy zakazali wystawiania Cudu mniemanego Bogusławskiemu pod groźbą zesłania na Sybir.

Sesja do spektaklu “Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale” w reż. Cezarego Tomaszewskiego. Fot. Bartek Barczyk © Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie

Akcja rozgrywa się we wsi Mogiła pod Krakowem. Stach, syn furmana Wawrzyńca, jest zakochany w córce młynarza Basi. Jednak na drodze do szczęścia młodych stoi Dorota, zakochana w młodzieńcu i będąca, zarazem, macochą dziewczyny. Aby zdobyć Stacha, proponuje rękę Basi góralowi Bryndasowi, na co zgadza się jej mąż, nie mający odwagi pokrzyżować żonie planów. By zaręczyny się ziściły, górale przybywają do wsi, a wraz z ich przyjazdem narasta waśń między nimi a krakowiakami. Strony konfliktu próbuje pogodzić Bardos — krakowski student.

Chór Krakowiaków z I aktu “Krakowiaków i Górali”

Muzyka Jana Stefaniego obfituje w elementy polskiego folkloru: tańce narodowe, melodykę pieśni ludowych. Już w pierwszym akcie słychać poloneza w arii Doroty Rzadko to bywa na świecie, po którym następuje krakowiak Oj da da da, tańcujmy wesoło. Imitacje oraz nawiązania do muzyki ludowej posłużyły kompozytorowi do muzycznej charakteryzacji grupy krakowiaków i górali.

Duet Basi i Stacha z I aktu opery “Cud albo Krakowiaki i Górale” w wykonaniu Aleksandry Borkiewicz i Mikołaja Trąbki, Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie, 2015

Premiera spektaklu Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego i aranżacji Tomasza Leszczyńskiego odbędzie się 12 grudnia 2020 roku za pośrednictwem platformy PLAY Kraków. Spektakl będzie dostępny za darmo z limitem miejsc. Aby otrzymać darmowy kod dostępu, należy napisać maila na adres: boska.komedia@playkrakow.com, w treści wiadomości podając adres mailowy, wykorzystany przy rejestracji na platformie PLAY Kraków.

Zwiastun opery, przygotowany przez Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie

Wystąpią: Mateusz Bieryt, Lidia Bogaczówna, Ewelina Cassette, Dorota Godzic, Karolina Kazoń, Agnieszka Kościelniak, Karol Kubasiewicz, Daniel Malchar, Antoni Milancej, Oskar Malinowski (gościnnie), Dominik Stroka, Alina Szczegielniak, Rafał Szumera, Tomasz Wysocki, Bożena Zawiślak-Dolny (gościnnie), Katarzyna Zawiślak-Dolny

Pełen program festiwalu znajduje się na stronie internetowej: https://www.boskakomedia.pl/spektakle

plakat promujący spektakl “Krakowiacy i Górale”, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie