11.04.2021, Dominika Olender
Aktualizacja: W związku z nadzwyczajną sytuacją epidemiczną, a tym samym w trosce o bezpieczeństwo muzyków oraz pracowników Sinfonii Varsovii i Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, organizatorzy podjęli trudną i konieczną decyzję o odwołaniu koncertu urodzinowego Sinfonii Varsovii 12 kwietnia 2021, transmitowanego online i nadawanego na żywo w Programie Drugim Polskiego Radia.
Organizatorzy zapewniają jednak, że dołożą wszelkich starań, aby koncert mógł odbyć się w innym terminie.
Pogodny, delikatny początek oraz dramatyczne zakończenie: oto przepis na urodzinowy tort Sinfonii Varsovii. Skosztować tego przysmaku będziemy mogli 12 kwietnia 2021 roku o godzinie 19:00. To właśnie wtedy orkiestra pod batutą Marka Janowskiego będzie świętować 37. urodziny. W składzie serwowanego tortu znajdą się dwie symfonie z numerem czwartym: jedna kompozycji Beethovena, a druga Brahmsa. Wydarzenie można obejrzeć za darmo na kanale Youtube orkiestry oraz w serwisie VOD Teatru Wielkiego — Opery Narodowej, a transmisja radiowa zostanie wyemitowana na antenie Dwójki.

IV Symfonia Beethovena, przez Schumanna określona jako „Smukła Greczynka pomiędzy dwoma nordyckimi olbrzymami”, została ukończona jesienią 1806 roku i premierowo wykonana w marcu 1807 roku w pałacu księcia Lobkovitza. Jej pogodny charakter sprawił, że od początku zyskała przychylność publiczności. Rozpoczyna się żartem kompozytora: poważnym, powolnym wstępem, który przechodzi w lekką, wesołą melodię. Co ciekawe, w recenzjach w kontekście drugiej części przewijają się porównania do natury oraz wskazania na ucieleśnienie idei programowej z wiersza Tęsknota F. Schillera.

„Nigdy nie napiszę symfonii! Nie masz pojęcia, jak trudno ciagle słyszeć tak wielkiego giganta maszerującego za tobą!” — zarzekał się Johannes Brahms w 1872 r. w liście do dyrygenta Hermana Leviego. Wspomnianym gigantem był oczywiście Beethoven, którego dziedzictwo dziewięciu przełomowych symfonii stawiało poprzeczkę dla następców bardzo wysoko. Brahms nie dotrzymał, na szczęście, przyrzeczenia i w 1876 roku ukończył I Symfonię c-moll, która ze względu na swoje brzmienie została przez dyrygenta Hansa von Bülowa określona „X symfonią Beethovena”. Natomiast jego IV Symfonia e-moll „Elegijna” op. 98 powstała 9 lat później, w 1885 roku. Otwierający temat, dość lapidarny, skonstruowany z dialogu opadających i wznoszących interwałów, rozrasta się w długie frazy pełne dramatyzmu. Po patetycznym zakończeniu pierwszej części, drugą rozpoczyna mocna fanfara rogów, przechodząca w delikatną melodię graną przez instrumenty dęte w akompaniamencie pizzicato kwintetu. W ostatniej części kompozytor wykorzystał popularną w baroku formę passacaglii, czyli wariacji ostinatowych, w których schemat powtarzany jest w basie.

Za pulpitem dyrygenckim stanie niemiecki dyrygent polskiego pochodzenia Marek Janowski. Wielokrotnie występował na największych scenach muzycznych świata. Współpracował m.in. z: Orkiestrą Filharmonii Monte Carlo, Filharmonią Drezdeńską, Nouvel Orchestre Philharmonique de Radio France, Radiową Orkiestrą Symfoniczną w Berlinie.

Koncert będzie można obejrzeć bezpłatnie na żywo na kanale YouTube Sinfonii Varsovii oraz VOD Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Transmisja radiowa jest zaplanowana na antenie Dwójki.