2.05.2021, Dominika Olender
Świętujemy w tym roku 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja — pierwszej ustawy zasadniczej w Europie, a drugiej na świecie. Obchody okrągłej rocznicy zapewne nie będą tak huczne, jakby to było w czasach sprzed pandemii. Jednak podczas świętowania w domowym zaciszu możemy przenieść się w czasie do okresu przed powstaniem Konstytucji, do czasów oświecenia, kiedy na deskach warszawskich scen można było usłyszeć utwory Macieja Kamieńskiego.
Gdy słyszymy nazwisko Macieja Kamieńskiego, pierwszym skojarzeniem jest jego opera Nędza Uszczęśliwiona z librettem Wojciecha Bogusławskiego, najczęściej trafiająca na afisze współczesnych teatrów. Rzadziej mamy okazje zapoznać się z innymi utworami scenicznymi kompozytora. Dzięki Operze Królewskiej 3 maja 2021 roku zyskamy możliwość usłyszenia w wykonaniu koncertowym opery Słowik, czyli Kasia z Hanką na wydaniu. Oprócz tego w programie usłyszymy Symfonię D-dur Jana Wańskiego — skrzypka i kompozytora, żyjącego w tych samych czasach, co Kamieński. Transmisja będzie dostępna za darmo na kanale YouTube Polskiej Opery Królewskiej o godzinie 19:00.
Maciej Kamieński (Kamenický, Kamensky) był z pochodzenia Słowakiem, a młodość spędził w służbie jednego z arystokratów węgierskich. Wiemy, że na początku lat 60. XVIII w. był w Wiedniu, gdzie zapoznał się z mnogością gatunków obecnych na tamtejszych scenach. Następnie przybył do Warszawy, gdzie działał do końca swojego życia. Spod jego pióra wyszło najwięcej oper, jednak to nie był jedyny obszar jego działania: pisał również utwory kameralne, symfonie, czy też utwory fortepianowe. Z ciekawostek warto wspomnieć, że każdy z nas na pewno raz w życiu zaśpiewał piosenkę skomponowaną przez Kamieńskiego. Znany dzisiaj pod tytułem Hej Sokoły, a wcześniej jako Żal, utwór ma już około 200 lat i jest właśnie dziełem tego kompozytora. Najstarsza znaleziona wersja tekstu nie ma znanego refrenu oraz nawiązań do Ukrainy.
Akcja libretta Mateusza Witkowskiego rozgrywa się w środowisku wiejskim, co jest dość typowe dla tamtego okresu, w którym polska gospodarka miała charakter feudalny. Utwór pod względem muzycznym obfituje w rytmy mazurków, polonezów, krakowiaków. Można śmiało stwierdzić, że Kamieński wykorzystując polski folklor, stworzył polską operę narodową i dzięki niemu powstał grunt, na którym mogli się rozwijać kolejni kompozytorzy polskich oper jak Elsner, czy Kurpiński.
Darmowa transmisja koncertu na kanale YouTube Polskiej Opery Królewskiej 3 maja 2021 roku o godzinie 19:00. Nagranie będzie dostępne do zakończenia emisji w dniu 3 maja. Wydarzenie objęte jest mecenatem Grupy PZU i Grupy LOTOS.
WYKONAWCY
Kasia — Sonia Warzyńska-Dettlaff
Hanusia — Justyna Reczeniedi
Janek — Jacek Szponarski
Pawełek — Sebastian Mach
Jakub — Bogdan Śliwa
ZESPÓŁ INSTRUMENTÓW DAWNYCH POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ CAPELLA REGIA POLONA
Krzysztof Garstka — KIEROWNICTWO MUZYCZNE, KLAWESYN
