Pewnego razu w Rzymie…

10.06.2021, Dominika Olender

Cnotliwa, piękna, honorowa — taki obraz Lukrecji możemy odczytać ze starożytnych przekazów. Jej tragiczna historia była inspiracją dla obrazów Rembrandta, Tycjana, poematu Williama Szekspira. Po temat sięgnął również Benjamin Britten w operze The Rape of Lucrectia (Gwałt na Lukrecji). Premiera inscenizacji odbędzie się już w sobotę, 12 czerwca 2021 roku, na deskach Polskiej Opery Królewskiej o godzinie 19:00.

Rembrandt Harmenszoon van Rijn, Lucretia (1666), materiały promocyjne Polskiej Opery Królewskiej

O Lukrecji możemy przeczytać w dziełach Liwiusza, Diodora czy w poemacie Fasti Owidiusza. Lukrecja żyła w VI w. p.n.e., w czasach panowania ostatniego króla rzymskiego, bezwzględnego tyrana, Tarkwiniusza Pysznego. Władca miał dwóch okrutnych synów i to właśnie czyn jednego z nich, Sekstusa Tarkwiniusza, doprowadził do obalenia monarchii. Pewnej nocy, pod nieobecność męża Lukrecji, Sekstus przyszedł do domu kobiety, próbując ją namówić do porzucenia męża. Po tym, jak usłyszał odmowę, okrutny mężczyzna zgwałcił kobietę. Nie mogąc znieść hańby, rzymianka popełniła samobójstwo, przeszywając swoją pierś sztyletem. Uznaje się, że samobójstwo Lukrecji było bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania pod wodzą Lucjusza Brutusa, w wyniku którego wypędzono ostatniego króla Tarkwiniusza wraz z rodziną. Tak Rzym stał się republiką.

Tycjan, Tarkwiniusz i Lukrecja (1571), źródło: Wikipedia

Britten skomponował operę The Rape of Lucretia (Gwałt na Lukrecji) w 1946 roku do libretta Ronalda Duncana, które powstało na kanwie sztuki André Obeya Le viol de Lucrèce. W dziele urzeka nas niewielka obsada wokalna i instrumentalna (jedynie ośmiu śpiewaków i orkiestra złożona z trzynastu muzyków) wzmagająca uczucie intymności. Opera zbudowana jest z dwóch aktów. Rozpoczyna się od historycznego wprowadzenia, w którym chór opłakuje stan Rzymu pod panowaniem Tarkwiniusza. Ważny jest polityczny wymiar dzieła. Widzimy w dziele patriarchalny system społeczny, w którym władza należy do mężczyzn. Relacje pomiędzy statusem płci świetnie obrazuje cytat z chóru z pierwszego aktu sceny drugiej „Czas wynosi mężczyzn, ale kroczy po śladach zmęczonych stóp kobiet”

Przygotowania do spektaklu, fot. Tobiasz Sebastian Berg, materiały Polskiej Opery Królewskiej

Opowieść o Lukrecji jest świetnym punktem wyjścia do spojrzenia na los ofiary oraz na nierówności pomiędzy mężczyzną a kobietą. Reżyserii dzieła podjęła się Kamila Siwińska, która niejednokrotnie poruszała w swoich spektaklach tematy związane z rolą kobiety w kulturze.

Bilety na spektakl do nabycia na stronie Polskiej Opery Królewskiej. Operę będzie można zobaczyć również 13, 26 i 27 czerwca.

KIEROWNICTWO MUZYCZNE —  LILIANNA KRYCH

REŻYSERIA, SCENOGRAFIA, WIZUALIZACJE — KAMILA SIWIŃSKA
RUCH SCENICZNY — TOBIASZ BERG
REŻYSERIA ŚWIATEŁ — PAULINA GÓRAL
KOSTIUMY SCENICZNE — TOMASZ ARMADA
KOSTIUMY FILMOWE — MARLENA SKONECZKO
ASYSTENT DYRYGENTKI — KAROL SZWECH
ASYSTENTKA REŻYSERKI — AGNIESZKA KOZŁOWSKA
INSPICJENTKI — TATIANA HEMPEL–GIERLACHDOROTA LACHOWICZ
KONSULTACJE JĘZYKOWE — SEAN PALMER

OBSADA: 

MALE CHORUS —  RAFAŁ ŻUREK
FEMALE CHORUS — JOANNA TALARKIEWICZ
COLLATINUS — REMIGIUSZ ŁUKOMSKI
JUNIUS —  PAWEŁ MICHALCZUK
TARQUINIUS —  SZYMON MECHLIŃSKI
LUCRETIA — ANNA RADZIEJEWSKA
BIANCA —  MAŁGORZATA BARTKOWSKA
LUCIA — MARIA ZŁOTEK

ZESPÓŁ WOKALNY POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ

ORKIESTRA POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ

DYRYGENTKA —  LILIANNA KRYCH