Hiob

O cierpieniu, wytrwałości i nadziei na lepsze jutro

21.04.2021, Ewelina Kucharska

Znany ze Starego Testamentu zakład między Bogiem a Szatanem był przedmiotem rozważań człowieka już od V w. p.n.e. Mowa oczywiście o życiu Hioba, którego wiara została wystawiona na próbę. Początkowo był człowiekiem szczęśliwym, cieszącym się liczną rodziną. Według biblijnego przekazu miał siedmiu synów i trzy córki. Ponadto został obdarzony bogactwem materialnym i niespotykaną mądrością. Zarówno majątkiem, jak i dobrą radą dzielił się z potrzebującymi.

Z dnia na dzień, w wyniku zakładu między Bogiem a złym duchem, Hioba zaczęły spotykać same nieszczęścia – stracił cały majątek, rodzinę i zachorował na trąd. Nie wyrzekł się jednak swojej wiary i pozostał całkowicie wierny Bogu, który za tę wytrwałość nagrodził go, zwracając wszystko to, co zostało mu odebrane. Opowieść ta, choć bezpośrednio odnosi się do Boga i wiary, ma wymiar uniwersalny. Świadczy o tym chociażby to, że próba i cierpliwość Hioba zostały opisane także w Koranie.

Georges de la Tour, Hiob i jego szydząca żona

Motyw cierpienia Hioba wykorzystali m.in. Jan Kochanowski w Trenach czy Mikołaj Sęp-Szarzyński w Sonecie II. W 1940 roku dramat o cierpieniu, zatytułowany Hiob, napisał także dwudziestoletni Karol Wojtyła. Z okazji 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II Polska Opera Królewska zamówiła operę, opartą na dziele Karola Wojtyły. Zadania skomponowania muzyki podjął się Krzesimir Dębski. Z powodów obostrzeń premiera dzieła nie odbyła się w 2020 roku.

W niedzielę, 25 kwietnia o godzinie 19:00, odbędzie się streaming live prapremiery Hioba z Teatru Królewskiego na kanale YouTube Polskiej Opery Królewskiej. Kierownictwo muzyczne obejmie Tadeusz Karolak, a reżyserii spektaklu podjął się Tomasz Cyz. W tytułowej roli wystąpi wybitny baryton Adam Kruszewski. W trakcie transmisji przewidziana jest 15‑minutowa przerwa.

Adam Kruszewski, fot. materiały archiwalne Filharmonii Podkarpackiej

Wojtyła, który w czasach swojej młodości interesował się teatrem, napisał dramat grecki formą, chrześcijański duchem, odwieczny treścią, jak pisał do swojego ówczesnego przyjaciela – Mieczysława Kotlarczyka. Również w muzyce Krzesimira Dębskiego usłyszymy odwołania do greckiej tragedii, w której największą rolę odgrywał chór komentujący wydarzenia. Jak zapewniają organizatorzy, kompozytor wprowadził także śmiałe rozwiązania, wyraźnie kontrastujące z archaicznym językiem dzieła literackiego. Posłużył się m.in. nowoczesnymi środkami orkiestrowymi, które zestawione z brzmieniem chóru dają niesamowite wrażenia słuchowe. Za przygotowanie zespołu wokalnego odpowiedzialna jest Lilianna Krych.

Organizatorzy zwracają także uwagę na uniwersalny przekaz dzieła – tak jak Hiob napotkali wiele trudności, aby udało się zaprezentować operę. Niech jednak opera o losie człowieka, który wpadł w nieszczęścia, a potem wydobywa się z tego upadku, jak mówi o niej Krzesimir Dębski, stanie się dla nas wyrazem nadziei na lepsze jutro.

Zdjęcie z próby do opery Hiob, fot. J. Budzyński, Polska Opera Królewska

Realizatorzy

Kierownictwo muzyczne: Tadeusz Karolak
Reżyseria: Tomasz Cyz
Scenografia: Natalia Kitamikado
Choreografia: Natalia Dinges
Reżyseria świateł: Katarzyna Łuszczyk
Przygotowanie Zespołu Wokalnego: Lilianna Krych
Asystent Dyrygenta: Karol Szwech
Asystent Reżysera: Sławomir Jurczak
II Asystent Reżysera: Agnieszka Kozłowska
Inspicjentki: Tatiana Hempel–Gierlach, Dorota Lachowicz

Zdjęcie z próby do opery Hiob, fot. J. Budzyński, Polska Opera Królewska

Obsada

Hiob: Adam Kruszewski
Elihu: Jakub Borowczyk
Niewiasta Hiobowa: Aneta Łukaszewicz
Choreuta 1, Elifaz: Sylwester Smulczyński
Choreuta 2: Paweł Kowalewski
Choreuta 3, Sofar: Maciej Gronek
Choreuta 4, Koniuch: Grzegorz Żołyniak
Strącony, Pastuch, Juhas, Sługa, Baldad: Leszek Świdziński
Prologos / Epilogos: Paweł Michalczuk
Dziecko: Franciszek Kaczorowski

Zespół Wokalny Polskiej Opery Królewskiej
Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej
Dyrygent: Tadeusz Karolak

Zdjęcie z próby do opery Hiob, fot. J. Budzyński, Polska Opera Królewska