8.02.2021, Ewa Zandberg
Chociaż karnawał nadal trwa, to jednak w niczym nie przypomina corocznych parad, pochodów i balów maskowych. Światowa pandemia spowodowana koronawirusem pokrzyżowała plany nam wszystkim. Ze względu na konieczny reżim sanitarny organizatorzy zmuszeni zostali do zrezygnowania z wielotysięcznych karnawałowych wydarzeń. Pozostaje nam wierzyć, że niedługo powrócą te czasy, kiedy karnawałowe bale będą bezpieczne i przyniosą nam jedynie ogromną radość i wspaniałą zabawę.
A teraz przez chwilę oddajmy się wspomnieniom i przypomnijmy sobie, jak wyglądały te karnawałowe szaleństwa w najbardziej znanych miejscach na świecie.
Jednym z najsłynniejszych, a jednocześnie największych ulicznych wydarzeń tego typu jest z pewnością karnawał w brazylijskim Rio de Janeiro, wpisany w 2014 roku do Księgi Rekordów Guinessa, ponieważ na ulicach Rio bawiło się w jednym czasie 5 milionów osób. Główna zabawa trwa przez 5 dni i wygląda jak wielka, wielogodzinna parada. Rozpoczyna się wybraniem króla karnawału i przekazaniem uczestnikom kluczy do miasta. Towarzyszy temu pokaz sztucznych ogni. Punktem centralnym tej szalonej karnawałowej parady są pokazy taneczne na słynnym Sambodromie, na którym przez pięć dni i pięć nocy rywalizują ze sobą tancerze różnych szkół samby. Bilety na te występy nie są tanie, ale naprawdę warto zobaczyć te niezwykle zgrabne, roztańczone Brazylijki i podziwiać pełne przepychu wspaniałe, wielobarwne, ale też bardzo skąpe stroje tancerek i tancerzy.
W Europie najpopularniejszym karnawałem jest Carnevale di Venezia. Jego początki sięgają XIII wieku, kiedy to imprezy taneczne trwały przez cały miesiąc. Niestety pod koniec XVIII wieku, za panowania króla Austrii, kiedy przestała istnieć Republika Wenecka, karnawał został zniesiony. Podbój miasta przez Napoleona w 1797 roku oznaczał całkowity koniec tego wydarzenia. Napoleon obawiał się, że podczas masowych imprez mogą powstawać bunty i z tego powodu zakazał organizacji karnawału. Dopiero w 1979 roku rząd włoski zadecydował o wskrzeszeniu tej pięknej tradycji.
To barwne widowisko, pełne zabawy i radości, każdego roku przyciąga do Wenecji turystów nie tylko z Włoch, ale również z całego świata. Oficjalnie karnawał w Wenecji trwa od kilku do kilkunastu dni. To właśnie tutaj, na wielkiej scenie, zwanej największą salą balową Europy – na Placu św. Marka – można spotkać najwięcej osób przebranych w bogato zdobione stroje z poprzednich epok. Każdego roku karnawał rozpoczyna się od “lotu anioła”, kiedy akrobata unosi się na stalowych linach nad placem św. Marka. Częścią dzisiejszego karnawału są tradycyjne przedstawienia nazywane Commedia dell´Arte, które odbywają się zarówno w teatrach, jak i na ulicach miasta. Wenecka maska to niezbędny element każdej kreacji.
Maski wykonywane są z porcelany, gipsu lub gazy i przyozdabiane najróżniejszymi koralikami, cekinami, piórkami, a także koronkami. Wszystko to w niezwykłych, soczystych kolorach tworzy w całości pewnego rodzaju małe arcydzieła. Każdy detal jest bardzo precyzyjnie dopracowany. Na koniec karnawału wybiera się najpiękniejszą maskę, a na placu św. Marka odbywa się wielki bal oraz pokaz sztucznych ogni.
Niektóre rodzaje masek (wg portalu Moja Wenecja):
- – Dottore – chyba najbardziej znana maska, z długim dziobem, która była noszona przez medyków. Jej kształt był uzasadniony tym, że na końcu długiego nosa lekarze wlewali sobie ziół, by zniwelować zapach rozkładających się ciał.
- Pantalone – to maska z długim nosem i skośnymi oczami, przedstawiająca smutnego starca.
- Volto – biała maska, symbolizująca ducha, noszona najczęściej z trójkątnym nakryciem głowy.
- Bautta – kwadratowa maska, noszona z kapeluszem i peleryną, nie posiada otworu na usta.
- Colombina – popularna maska zakrywająca jedynie oczy, najczęściej dostępna w kolorze srebrnym lub złotym.
- Arlecchino – maska w kolorze czarnym, symbolizująca niewolnika. Często wykonana ze skóry lub drewna.
- Moretta – to z kolei rodzaj maski, która nie ma zapięcia. Trzeba ją umocować przy twarzy, trzymając w zębach specjalny guzik, montowany od środka. Uwaga – ciężko coś w niej powiedzieć.
Każdego roku karnawałowi weneckiemu przyświeca inne hasło przewodnie, dlatego zarówno stroje, jak również maski powinny do tego tematu nawiązywać.
Również w Europie, w Nicei na Lazurowym Wybrzeżu od ponad 140 lat odbywa się uroczysty karnawał. Jego początki sięgają wprawdzie 1294 roku, ale wydarzenie w obecnej formie jest organizowane od 1872 roku. Karnawał wymyślono, by zapewnić rozrywkę burżuazji zimującej na francuskiej Riwierze, a obecnie z tej znakomitej imprezy korzystają wszyscy turyści i mieszkańcy miasta.
Każdego roku w barwnych paradach występuje około 1000 artystów z wielu krajów i 18 jeżdżących platform z ogromnymi kukłami, które lokalni artyści tworzą na kilka miesięcy wcześniej. Przedstawiają one między innymi postacie ze świata bajek. Karnawał rozpoczyna się wjazdem ogromnej kukły Króla Karnawału na Plac Massena w Nicei. Przez wszystkie dni zabawy król stoi tuż obok Fontanny Słońca i bierze udział w paradach. Towarzyszy mu równie duża kukła Królowej Karnawału. Każdego roku zmienia się motyw przewodni imprezy. Odbywają się także inne wydarzenia związane z karnawałem: Parada Światła (Corso Carnavalesque Illuminé) oraz Bitwa Kwiatowa (Bataille de Fleurs) to najważniejsze z nich. Na Placu Massena ustawiane są ogromne trybuny dla publiczności, aby w godzinach wieczornych można było podziwiać przechodzący barwny pochód artystów i kukieł, a wszystko to podświetlone i tańczące w rytm muzyki. Wystrzeliwane jest jednocześnie konfetti, którego zużywa się co roku 20 ton.
W pobliżu starego Miasta Nicei na Promenadzie Anglików organizowana jest Bitwa Kwiatowa. Kolorowy korowód samochodów udekorowany jest niezliczoną ilością świeżych kwiatów, a siedzący w nich przebrani ludzie obrzucają nimi publiczność.
Szacuje się, że co roku podczas jednej bitwy zużywa się 100 tysięcy kwiatów. Są to w przeważającej większości nicejskie kwiaty takie jak mimozy, gerbery, lilie i róże. Należy wspomnieć, że impreza ta jest biletowana, a koszt biletu waha się od 5 do 12 euro dla osób stojących, a 21 do 26 euro na miejsca siedzące. Dzieci naturalnie mają zniżki, natomiast osoby, które są przebrane w barwne kostiumy, mają możliwość wejść na teren imprezy za darmo.
Karnawał Nicejski kończy się spaleniem kukły Króla Karnawału.
Jeśli chodzi o bale karnawałowe, obecnie coraz popularniejsze stają się tematyczne imprezy, podczas których uczestnicy przebierają się w stroje zgodne z ustalonym wcześniej motywem przewodnim. W organizację takich zabaw często angażują się osoby prywatne, aby w gronie najbliższych znajomych zrobić imprezę karnawałową, bo karnawał jest co roku wielkim wydarzeniem towarzyskim. Czekamy z niecierpliwością na te chwile, kiedy znowu będziemy mogli wspólnie ze znajomymi bezpiecznie bawić się, a maseczki, które musimy teraz nosić, będą w przyszłości jedynie karnawałowym przebraniem.
