Virtual Sound of Przemysław Danowski – o miejscu muzyki w VR i drodze sound designera

20.05.2021, Faustyna Maciejczuk

Co wspólnego mają ze sobą muzyka i wirtualna rzeczywistość? 
Wywiad z niezwykle inspirującym Przemysławem Danowskim.

Przemysław Danowski rozpoczął swoją drogę muzyczną w nietypowy sposób. Nie była to podstawowa Szkoła Muzyczna, miał za to okazję podjąć naukę w prywatnej placówce, gdzie uczył się w klasie klawiszowych instrumentów elektronicznych

Przemysław Danowski, fot. Instagram @przemekdanowski

W 1993 roku uczestniczył w impresjach muzycznych – warsztatach muzyki komputerowej – prowadzonych przez Lucjana Kaszyckiego. Od początku swojej drogi Danowskiemu towarzyszyło zainteresowanie muzyką elektroniczną i tworzeniem jej z wykorzystaniem komputerów. Niegdyś tworzył dźwięk za pomocą programów tekstowych – „nie to co teraz”, kiedy w programach muzycznych możemy znaleźć bazy gotowych dźwięków i sekwencji.

Następnie rozpoczął naukę w średniej szkole muzycznej w klasie oboju i zrealizował pełną edukację muzyczną. Grał w orkiestrach i mógł zostać zawodowym oboistą, jednak powrócił do instrumentów elektronicznych. 

Podczas studiów uczęszczał do pracowni multimedialnej kreacji artystycznej, prowadzonej ówcześnie przez Wydział Reżyserii na Akademii Muzycznej i Wydział Grafiki Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wówczas Przemysław Danowski zaczął poruszać się w temacie sztuki dźwięku, zajął się instalacjami dźwiękowymi. Stworzył m.in. prysznic, który zamiast wody „wylewał” dźwięki prysznica i umożliwiał ich regulację za pomocą gałek prysznicowych

W tym czasie Danowski tworzył i programował dźwięki do gier i aplikacji komputerowych. Dzięki swojej drodze, zamiłowaniu do sztuki dźwięku i eksperymentów technologicznych, od 2010 roku wykłada w ramach Międzyuczelnianej Specjalności Multimedialnej, a od 2014 roku jest asystentem na Wydziale Reżyserii Dźwięku w specjalności Reżyseria Dźwięku w Multimediach.

Wirtualna rzeczywistość jest z nami naprawdę długo, choć możemy sobie nie zdawać z tego sprawy. W filmie „Kosiarz umysłów” (1992) reżyser Brett Leonard ukazuje szerszej publiczności, czym jest świat wirtualny i o ile mogłoby to wydawać się filmem typu Si‑fi, wówczas pierwsze firmy z siedzibą w Kanadzie projektowały już systemy rzeczywistości wirtualnych udostępniając je artystom do różnych projektów – np. filmowych. – Przemysław Danowski

Wizja wejścia w inną rzeczywistość stała się inspiracją Przemysława.

W 2018 roku Przemysław Danowski stworzył kabinę, w której można oglądać projekcje VR. Wystawa tego projektu miała swoje otwarcie 29 stycznia na UMFC. Do stworzenia kabiny pociągnęła twórcę chęć spopularyzowania owego medium, dzięki czemu mini wirtualna kabina znalazła swoje stałe miejsce w budynku Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.

Przemysław Danowski cały czas prężnie działa, rozwijając współpracę z wieloma artystami zajmującymi się obrazem i stronami wizualnymi. Wraz z dr hab. Jakubem Wróblewskim i mgr Andreiem Isakovem, z Wydziału Sztuki Mediów na ASP, tworzą interdyscyplinarny zespół, który zajmuje się kreacjami interaktywnymi wykorzystującymi rzeczywistość wirtualną i rozszerzoną

Jest twórcą oprawy dźwiękowej do dzieł multimedialnych, takich jak Bardo (reż. Jakub Wróblewski), Nightsss (reż. Weronika Lewandowska i Sandra Frydrysiak) oraz autorskich projektów: Connexion, Polyphony.

W filmie Nightsss (scenariusz i reżyseria: Weronika Lewandowska, Sandra Frydrysiak) możemy usłyszeć recytowany przez Weronikę  Lewandowską wiersz Noccc. Pojawiają się w nim dźwięki reaktywne, które reagują na ruch odbiorców. Przemysław stworzył ten system dźwiękowy nie informując o tym odbiorców, nie chodziło o to by słuchacz i widz zaczął podczas seansu wymachiwać rękoma. Każdy ruch był jednak rejestrowany, przez co każdy uczestnik stworzył swoją własną i niepowtarzalną ścieżkę dźwiękową do filmu.

Przemysław Danowski jest twórcą projektu Connexion – instrumentu do grania, który znajduje się wyłącznie w rzeczywistości wirtualnej. Aktualnie rozwija projekt, rozbudowując  ilość instrumentów, tak aby wiele osób na raz mogło korzystać z instrumentów i wspólnie muzykować w VR. 

Innym projektem realizowanym przez Przemysława Danowskiego jest Polyphony. Dzieło rozwija się rejestrując obraz i dźwięk podczas zgromadzeń publicznych, aby móc przekazać prawdziwe emocje, energię tłumu (towarzyszące im konstelacje dźwięków) i obiektywne spojrzenie na sytuacje zbiorowe. W projekcie możemy zwrócić uwagę na masę dźwięku, wytwarzaną przez „skupisko ludzi”, która normalnie nie przyciąga uwagi odbiorców, zmysł słuchu funkcjonuje podczas wydarzeń jako jedno z wielu narzędzi percepcji.

Hybrydowość sztuki jest jedyną szansą na jej dalsze trwanie. Sztuka wysoka nie dotrze do szerokiego odbiorcy, jeżeli nie będzie w przestrzeni, w której są odbiorcy. Takimi przestrzeniami są właśnie przestrzenie wirtualne. 

Pierwszych występów z muzyką transmitowaną dookólnym systemem głośnikowym możemy upatrywać u Karla Stockhausena. Utwory wykonano w sferycznej sali koncertowej, która powstała w ramach wystawy World Expo 1970 w Osace w 1970 roku. Była to pierwsza na świecie i jak dotąd jedyna kulista sala koncertowa. Została ona oparty na koncepcji artystycznej Karlheinza Stockhausena oraz koncepcji audio-technicznej Studia Elektronicznego Politechniki w Berlinie. 

https://lh6.googleusercontent.com/5NilfZaj9k5_SoGcmsbNVL3N7oiwV2J724NzY73sI5ACZh-GjuVQHQKHi9edVGFtBBBykTGzbVZ8AYIRNshXG-KflKEEq__g101s9ilAYt6xzF1UlFWpgTZdIoxqVPXks8iLIeBU
Sala koncertowa World Expo 1970, fot. archiwum Stockhausen-Stiftung für Musik

Publiczność siedziała na przepuszczalnej dla dźwięku siatce tuż poniżej środka kuli, 50 grup głośników rozmieszczonych dookoła odtwarzało w pełni trójwymiarowe elektroakustyczne kompozycje dźwiękowe, które zostały specjalnie zamówione lub zaadaptowane dla tej wyjątkowej przestrzeni. Utwory kompozytorów, w tym Bernda Aloisa Zimmermanna i Borisa Blachera, a także Bacha i Beethovena, zostały odtworzone z taśmy wielościeżkowej

Podczas 180-dniowej wystawy Stockhausen i 19-osobowy zespół wysokiej klasy dali koncerty na żywo dla ponad miliona gości. Utwór Spiral dla solisty i odbiornika krótkofalowego został odtworzony ponad 1300 razy.

Obecnie Przemysław Danowski współpracuje wraz z Tomaszem Opałką i Tomaszem Mirtem nad dźwiękiem do polskiego pawilonu Expo 2021 w Dubaju.

Posiadając Headset VR, już teraz możesz obejrzeć i usłyszeć koncert wśród grających instrumentów będąc fizycznie w swoim domu. 

Prace Przemysława Danowskiego można podziwiać na jego Facebooku oraz stronie internetowej.